Tiến sĩ Bùi Sỹ Lợi: Nên mở rộng đối tượng bao phủ của chính sách an toàn, vệ sinh lao động

Tiến sĩ Bùi Sỹ Lợi: Nên mở rộng đối tượng bao phủ của chính sách an toàn, vệ sinh lao động

(ngoinhabaoho.blogspot.com)

Tiến sĩ Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội

Quy định, chính sách về an toàn, vệ sinh lao động mới đáp ứng hơn 30% lực lượng lao động. Còn rất đông lao động trong khu vực nông nghiệp và phi chính thức chưa được điều chỉnh. Do đó, cần mở rộng đối tượng bao phủ của pháp luật về lĩnh vực này.

Tiến sĩ Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội nhận định, vấn đề bảo đảm an toàn cho nhóm lao động không có quan hệ lao động thuộc khu vực phi chính thức rất quan trọng. Quy định về an toàn, vệ sinh lao động mới đáp ứng cho hơn 30% lực lượng lao động. Chỉ người làm việc có quan hệ lao động chịu tác động của pháp luật hiện hành, còn rất đông lao động trong khu vực nông nghiệp và phi chính thức hoàn toàn chưa được điều chỉnh. Thống kê về tai nạn lao động của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội chỉ đưa ra khoảng 1/3 số vụ tai nạn lao động trong thực tế, chưa phản ánh hết tình hình tai nạn lao động của nước ta.

Theo ông Lợi, điểm cốt yếu trong dự thảo luật là phạm vi điều chỉnh rộng hơn, không chỉ cho 15 triệu lao động khu vực chính thức, tương đương 33% nguồn nhân lực, mà bao phủ cả lao động đang làm việc trong khu vực phi chính thức, như nông nghiệp, nông thôn, làng nghề. Tuy nhiên, dự thảo luật chưa bao quát đầy đủ chính sách cho đối tượng này. Nhóm nhân lực có hợp đồng lao động được thụ hưởng chính sách từ nguồn quỹ hỗ trợ cho tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Thậm chí, quỹ này chưa chi hết, còn kết dư khoảng 16 nghìn tỷ đồng. Nhưng toàn bộ lao động ở khu vực phi chính thức, tương đương 37 triệu người, chưa được hưởng lợi từ chính sách này.

Ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, Nhà nước nên khuyến khích người lao động thuộc khu vực không chính thức tham gia vào quỹ bảo hiểm tai nạn lao động bệnh nghề nghiệp. Quy định này trong thực tế liệu khó khả thi, vì hiện nay chúng ta đã thực hiện chính sách bảo hiểm y tế bắt buộc toàn dân, 71 % dân số tham gia bảo hiểm y tế. Nếu bị tai nạn lao động, ốm đau do bệnh nghề nghiệp, người dân có thể dùng thẻ bảo hiểm y tế để khắc phục rủi ro của tai nạn lao động nên khó thu hút người dân tham gia. Do đó, dự thảo Luật nên quy định lộ trình, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, phổ biến cho người dân biết lợi ích khi tham gia quỹ bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Nhà nước nên dành một phần ngân sách hỗ trợ cho các đối tượng, trước hết ưu tiên cho khu vực khó khăn nhất như nông nghiệp, nông thôn, để khi đã chuyển biến, người dân nhận thấy lợi ích sẽ tự nguyện tham gia.

Một hướng nữa là khuyến khích xã hội hóa công tác tuyên truyền, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động. Các tập đoàn kinh tế, tổng công ty, doanh nghiệp… khi tuyên truyền, giáo dục, huấn luyện ATVSLĐ có thể mở rộng tới đối tượng tự do, thu hút thêm cho người dân tham gia.

Ông Lợi nhấn mạnh, Luật An toàn, vệ sinh lao động cần đồng bộ với các văn bản pháp luật đã có hiệu lực như Bộ luật Lao động sửa đổi, Luật Bảo hiểm xã hội…quy định bắt buộc người lao động có hợp đồng lao động tham gia vào quỹ bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Xu hướng chung của các nước cũng như Việt Nam là phải chuyển dịch dần lao động từ khu vực không có quan hệ sang có quan hệ lao động để bảo dảm quyền, lợi ích cho người lao động. Đó là chính sách làm việc công bằng, hưởng lương, thưởng, phụ cấp đầy đủ, tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cũng như quỹ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp.

Được biết, nét mới trong dự thảo Luật lần này là bổ sung nhiều quy định về ATVSLĐ với lao động không có hợp đồng lao động, hay lao động thuộc khu vực không có quan hệ lao động. Thí dụ như quy định về thông tin, tuyên truyền, giáo dục, huấn luyện ATVSLĐ, khai báo tai nạn lao động. Dự thảo cũng nhấn mạnh tới công tác điều tra tai nạn lao động, sự cố nghiêm trọng. Theo đó, thanh tra ATVSLĐ có trách nhiệm điều tra tai nạn lao động chết người, tai nạn lao động nặng bị thương từ hai người lao động trở lên. Trong quá trình điều tra tai nạn lao động, sự cố nghiêm trọng mà phát hiện có dấu hiệu tội phạm, thanh tra ATVSLĐ phải báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền và đề nghị chuyển hồ sơ cho cơ quan tố tụng hình sự.

Ngân Anh (NDĐT)